In deze programmabegroting zijn alle plannen voor 2024 met bijbehorende financiering opgenomen.
Voor 2024 en 2025 is de begroting structureel sluitend. In 2024 is er sprake van een structureel overschot van € 1 miljoen. Ten opzichte van de kadernota zijn de effecten van de meicirculaire, de verwachte kapitaallasten, renteontwikkelingen en een aantal exogene en autonomen ontwikkelingen met financiële gevolgen meegenomen.
In 2026 en verder is er door afname van de bijdrage van het Rijk uit het gemeentefonds sprake van een structureel tekort. Deze korting zet de wettelijke taken en de haalbaarheid van maatschappelijke opgaven onder druk. Bij de komende kadernota komt het college met een overzicht van mogelijke consequenties van de sterk teruglopende inkomsten uit het gemeentefonds vanaf 2026. Tegelijkertijd gaan we actief samen met de VNG en andere gemeenten een lobby organiseren om het tekort in het gemeentefonds vanaf 2026 te dichten.
In deze samenvatting geven we per programma aan welke speerpunten we gaan oppakken het komende jaar en welke accenten we leggen om Leidschendam-Voorburg nog beter te maken.
Gemeente dicht(er)bij
Bewoners, ondernemers en andere organisaties begrijpen als geen ander wat hun buurt of wijk nodig heeft. Daarom betrekken we de inwoners van Leidschendam, Stompwijk en Voorburg bij beslissingen van de gemeente die impact hebben op onze gemeenschap. We streven ernaar om als gemeente meer aanwezig te zijn buiten het stadhuis en proactief contact te leggen met mensen. Dit geldt niet alleen voor degenen die al goed vertegenwoordigd zijn, maar ook voor degenen die minder vaak van zich laten horen. De samenwerking met naburige gemeenten is al succesvol gebleken en we zetten deze dan onverminderd voort.
Als we met een project starten wordt inzichtelijk gemaakt hoe het participatieproces eruit ziet en wat er met de uitkomsten wordt gedaan. Daarnaast gaan we experimenteren met andere vormen van participatie en gaan we door met initiatieven voor jongerenparticipatie die in 2023 zijn gestart. Ook gaan we jongeren meer betrekken. We organiseren minimaal twee bijeenkomsten "Jong in LV” en we houden een kindervragenuur waarin kinderen vragen kunnen stellen aan de raad en het college. Nadat de participatieverordening is vastgesteld, zetten we ons in voor de bevordering van de betrokkenheid van de inwoners. We gaan onder andere bekijken hoe we de lopende en geplande participatietrajecten in kaart kunnen brengen, zodat er een wijkgerichte afstemming mogelijk is over beleidsterreinen heen.
De gemeente biedt dienstverlening aan inwoners en organisaties via het Servicecentrum, zowel fysiek als digitaal op de website. Contact kan worden opgenomen via telefoon, sociale media (Facebook), en e-mail. Afspraken kunnen gemaakt worden voor bezoeken aan het Servicecentrum of huisbezoeken. Dat is niks nieuws, de doorontwikkeling is dat wel.
We verbeteren de digitale interactie met de gemeente vooral bij belastingzaken, met gemakkelijker toegang tot beschikkingen, kwijtscheldingsaanvragen en bezwaarprocedures. In juni 2024 organiseren we Europese Verkiezingen, waarbij we lessen uit eerdere verkiezingen meenemen. Met de invoering van de Omgevingswet versnellen we bovendien het formele vergunningen- en initiatievenproces.
Veiligheid voorop
We zetten sterk in op veiligheid. Veilig kunnen wonen, werken, ondernemen, recreëren en verblijven pakken we wijkgericht aan. Dat doen we samen met inwoners en ondernemers. Hiervoor ontwikkelen we wijkscans, zetten we gebiedsregisseurs in en worden in alle wijken van de gemeente boa’s ingezet.
Voor de rampenbestrijding is in regionaal verband een visie en plan voor crisisbeheersing opgesteld. In 2024 ligt de nadruk op de invoering van de kerntaken uit de regionale samenwerking in de lokale crisisorganisatie. Dit doen we o.a. door het werven, opleiden en trainen zodat we niet alleen als gemeente, maar ook regionaal voorbereid zijn op crisissituaties.
Beter bereikbaar op een duurzame manier
Leidschendam-Voorburg is een gunstig gelegen goed bereikbare gemeente. Om ook in de toekomst bereikbaar en leefbaar te blijven zetten we in op het beter benutten van bestaande infrastructuur en op duurzame vormen van vervoer zoals de fiets, lopen, openbaar vervoer en vormen van deelmobiliteit. Omdat nabijheid van voorzieningen, parken en werklocaties een belangrijke randvoorwaarde hiervoor is, gaan we de opgaven van bereikbaarheid, duurzaam mobiel en verkeersveiligheid sterker verbinden met ruimtelijke ontwikkeling. Dit wordt meegenomen in de Omgevingsvisie.
We maken onze gemeente aantrekkelijk(er) voor fietsers, voetgangers en elektrische voertuigen door Velostrada’s (o.a. Voorburg Noord – Binckhorst en Westvlietweg – Binckhorst), wandelpaden en laadpalen te realiseren. We verbeteren de ov-bereikbaarheid van Leidschendam-Zuid door de verbetering van de halte Leidschendam-Voorburg van de Randstadrail aan de andere kant van de Vliet (zuidoost zijde). Onderdeel van de verbetering van de bereikbaarheid van Leidschendam-Zuid is ook het ontwikkelen van het parkeerterrein als P&R-voorziening en extra parkeerruimte voor buurtbewoners.
We pakken een actieve rol in de regio waar het gaat om openbaar vervoer en willen met innovatieve, oplossingen vervoersproblemen oplossen.
In het gebied rondom de Mall of the Netherlands hebben omliggende wijken overlast van te hoge verkeers- en parkeerdruk. We maken samen met inwoners uit die wijken een plan om de doorstroming op de wegen te verbeteren, parkeermogelijkheden in omliggende wijken te onderzoeken en duurzame reismogelijkheden voor bezoekers van de Mall te stimuleren uiteraard binnen de mogelijkheden die er zijn.
Het project Bereikbaarheid CID Binckhorst gaat een volgende fase in. In 2024 en 2025 worden de plannen voor de tramverbinding samen met de buurt verder uitgewerkt. Gekoppeld aan een enorme investering in de leefbaarheid van dit gedeelte van onze gemeente. In Voorburg-West hanteren we eenzelfde aanpak. Het geld voor de uitvoering van de plannen hebben we reeds opzij gezet met een bestemmingsreserve.
Ook in Stompwijk zetten we in op een betere bereikbaarheid en verkeersveiligheid. We maken een nieuw ontwerp voor de Dr van Noortstraat en nemen deel aan het project BRT Leiden om te kijken naar de mogelijkheden om ov-bereikbaarheid te vergroten.
Voor de langere termijn (2040-2050) gaan we een verkenning uitvoeren naar de mogelijkheden die ontstaan door de overkluizing van de A12 en de naastgelegen spoorlijn.
Samen leggen we de puzzel
Het beleid voor economie en ruimte voor bedrijven is een belangrijk onderdeel van de al eerdergenoemde Omgevingsvisie. De gemeente wil economisch vitaal zijn en blijven. We vinden een goede aansluiting met het lokale bedrijfsleven belangrijk en gaan daarom verder met de accountmanagers bedrijven en centrummanagers die nauw in contact staan met ondernemers. Daarnaast faciliteert de gemeente ondernemersfondsen en winkeliersverenigingen om de toekomst en vitaliteit van de winkelgebieden te behouden.
In 2024 vernieuwen en verduurzamen we kernwinkelgebied De Julianabaan en herijken we de visie op de economische functie binnen Damcentrum. We gaan in 2024 ook ruimte bieden aan particuliere initiatieven voor bedrijfsverzamelgebouwen voor zzp’ers en kleine ondernemers. Daarnaast brengen we in beeld hoe we ons bestaande bedrijventerrein goed in stand kunnen houden en realiseren we waar mogelijk en gewenst voldoende passende en betaalbare bedrijfsruimte.
Leidschendam-Voorburg heeft veel te bieden. We gaan door met het promotieplan LV Verrast om nieuwe bezoekers te trekken en bestaande bezoekers opnieuw te verrassen. Om toerisme, horeca en evenementen te bevorderen implementeren we het nieuwe evenementenbeleid met de focus op verspreide kleinschalige en middelgrote evenementen en rollen we een nieuw terrassenbeleid uit.
Een goede start
De nieuwe lokaal educatieve agenda wordt vastgesteld en geïmplementeerd. Dat betekent dat we samen met partners in het onderwijs en de kinderopvang inzetten op sociaal-emotionele ontwikkeling, doorgaande leerlijnen, gelijke kansen, aansluiting op de onderwijs- en arbeidsmarkt en onderwijs aan de nieuwkomers. We intensiveren het preventief toezicht om schoolverzuim en vroegtijdig schoolverlaten te verminderen.
Vanaf dit jaar gaan we werken met één integraal huisvestingsplan (IHP). Daarin verwerken we de hoge ambitie om te komen tot Energie Neutrale Gebouwen (ENG), terwijl de norm nu nog Bijna Energieneutraal (BENG) is. We gaan aan de slag met het ontwerp voor de renovatie en nieuwbouw van de Vijverhof, het Sint Maartenscollege en de RKBS Maria Bernadette. Voor de Montessorischool NV&R (Junior College), het Dalton College en Basisschool Essesteijn starten we met de initiatieffase.
Volop in beweging
Bewegen is belangrijk voor iedereen! Daarom zetten we lokale helden, combinatiefunctionarissen en sportcoaches in om sport en bewegen in de wijken te stimuleren.
We gaan samen met onze culturele partners aan de slag om te komen tot een Cultuurvisie die ons scherpte geeft om cultuurbeleid te voeren dat passend is bij het profiel van onze gemeente en de ligging in onze regio.
In 2024 realiseren we in Leidschendam de 'bibliotheek van de toekomst’ waar jong en oud samenkomen. Een toegankelijke plek waar duidelijkheid voorop staat. Ook maken we resultaatafspraken over bezoekers- en ledenaantallen en de maatschappelijke functie van de bibliotheek. We nemen een besluit over de toekomst van de bibliotheek en het theater in Voorburg.
Iedereen kan meedoen
Als gemeente vinden we het belangrijk dat inwoners mee kunnen doen in de samenleving. Samen met partners en inwoners zet de gemeente zich in voor inwoners die dit het hardst nodig hebben. Door het versterken van een integrale benadering wordt nadrukkelijk ook gekeken naar oplossingen vanuit onderwijs, zorg, bestaanszekerheid en wonen. Op 1 juli 2024 treedt de Wet aanpak meervoudige problematiek sociaal domein in werking. Hiermee krijgen gemeenten eindelijk een wettelijk instrument om de regie op een gecoördineerde aanpak te pakken.
We streven naar een Leidschendam-Voorburg waarin elk kind veilig, gezond en kansrijk kan opgroeien. Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid van onder andere ouders, buurtgenoten, scholen, verenigingen en de gemeente. In 2023 zijn we gestart met het 'fundamentele gesprek' over opgroeien en opvoeden, gezien de dringende kwesties van kansenongelijkheid, bestaanszekerheid, mentaal welzijn, laaggeletterdheid en ongezonde leefstijlen. Deze uitdagingen vereisen een gezamenlijke aanpak, verder reikend dan enkel het onderwijs en jeugdhulp.
Het gemeentelijk Wmo beleid zorgt ervoor dat kwetsbare inwoners zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen en deel kunnen blijven nemen aan het dagelijks leven/de maatschappij. In 2024 passen we het Wmo beleid aan. We richten ons samen met onze partners op de bestrijding van eenzaamheid en onderlinge betrokkenheid van inwoners. Ook zorgen we voor een goed vangnet van voorzieningen voor inwoners die het op eigen kracht of met hulp van naasten en vrijwilligers niet redden.
Iedereen moet mee kunnen doen; de gemeente stimuleert de sociale zekerheid (inkomen en zinvolle participatie) van inwoners. Zo voeren we in 2024 een beter re-integratie en participatiebeleid uit, evalueren we het schuldhulpverleningsbeleid en leggen we nieuw en beter minimabeleid aan de raad voor. We bieden onder andere bijzondere bijstand aan en begeleiden bij de inburgering. We bieden hulp bij het voorkomen van schulden en helpen waar mogelijk bij een oplossing. We helpen mensen met een bijstandsuitkering bij het vinden van een betaalde baan door actieve begeleiding in combinatie met o.a. sollicitatietraining, scholing en re-integratietrajecten. Inwoners met een uitkering waarvoor betaald werk (nog) niet haalbaar is, worden begeleid richting een andere vorm van participatie.
De wijken Heuvel-Amstel en Prinsenhof worden met het programma Sterk voor Noord extra ondersteund vanuit drie opgaven: Jeugd en Onderwijs, Financiële zelfredzaamheid en Fijn en veilig wonen. Het versterkingsprogramma Sterk voor Noord is een wijkgerichte aanpak, die extra inzet op ondersteuning van inwoners in deze wijken om de kansengelijkheid te vergroten en de leefomgeving te verbeteren.
Gezond en actief
In de gemeente Leidschendam-Voorburg is het aangenaam om te wonen, en we willen dat graag zo houden. Het behoud en de verbetering van onze leefomgeving, samen met het streven naar een duurzame toekomst, zijn belangrijke pijlers in ons beleid. Naast het vervullen van onze wettelijke verplichtingen, willen we als gemeentelijke organisatie zelf het goede voorbeeld geven op gebieden zoals gezondheid, energiebesparing en duurzaamheid. Samen met onze partners geven we invulling aan het "gezond en actief leven akkoord".
In 2023 is het nieuwe uitvoeringsprogramma duurzaamheid vastgesteld met een verbrede aanpak op energie, klimaatadaptatie, biodiversiteit en circulariteit. In 2024 gaan we door met de uitvoering ervan. Enkele belangrijke stappen zijn onder andere het opstellen van het uitvoeringsprogramma voor de eerste transitiewijk, de Heuvel-Amstelwijk, en het opstarten van een pilotproject voor zonne-energie op parkeerplaatsen. Door de uitvoering van het in 2023 opgestelde groen actieplan vergroten we onze veerkracht tegen klimaatverandering en zetten we in op herstel van biodiversiteit. Bij onze rioolvervangingsprojecten en herbestratingsactiviteiten zetten we direct in op vergroening en klimaatadaptatie. We pakken wateroverlast aan en gebruiken regenwater als buffer in de bodem om droogte tegen te gaan. Ook werken we aan de optimalisatie van afvalscheiding en recycling en een nieuw beleid voor circulariteit dat in 2024 wordt afgerond.
Divers, betaalbaar en duurzaam wonen
De gemeente blijft inzetten op het slagvaardig uitvoeren van in voorbereiding zijnde gebiedsontwikkelingen en het faciliteren van ruimtelijke initiatieven die in 2021 zijn ‘blijven liggen’ door de toenmalige initiatievenstop. Met name het bouwen van voldoende betaalbare woningen (sociale huurwoningen en middeldure koop- en huurwoningen) heeft prioriteit. De gemeente kijkt actief naar kansen om ruimte te maken voor nieuwe woningen, bijvoorbeeld door gecombineerde bestemmingen van wonen en maatschappelijk vastgoed, het zogeheten ‘optoppen’ van bestaande woningen en appartementengebouwen, het realiseren van vormen van flexwonen en het benutten van bestaande plekken voor kortdurende tijdelijke huisvesting voor spoedzoekers. Corporaties en ontwikkelaars zien hiervoor belangrijke partners. Waar mogelijk boort het college subsidiemogelijkheden van hogere overheden aan.
Met de invoering van de Omgevingswet vanaf 1 januari hebben we meer mogelijkheden om de leefomgeving op een geïntegreerde manier te ontwikkelen. 2024 markeert het eerste jaar binnen dit nieuwe stelsel. We bereiden het beleidskader voor de fysieke leefomgeving voor en ontwikkelen dit verder in lijn met de Omgevingswet. Dit betekent onder andere dat we in 2024 een Omgevingsvisie en een Omgevingsplan 2.0 aan de raad voorleggen.
In de structuurvisie en verschillende gebiedsvisies hebben we onze ruimtelijke ambities vastgelegd. Waar deze ambities door de markt worden ingevuld, rekent de gemeente kosten terug voor haar inspanningen. In andere gevallen is actieve betrokkenheid van de gemeente vereist, variërend van financiële steun tot grondaankoop en het uitgeven van bouwkavels. We voeren in 2024 drie gemeentelijke grondexploitaties uit: Vlietvoorde, Klein Plaspoelpolder (KPP) en De Star.